FORUM.PIROTECHNIKA.ONE.PL

[kastor]

witam, czy wie ktoś na jakiej zasadzie następuje zapłon mieszanek czułych na tarcie czy wstrząsy? dla większości jest zrozumiałe, że po podgrzaniu mieszanki niektóre z cząsteczek mają energię równą energii aktywacji i zaczyna przebiegać reakcja, wydziela się ciepło, które dostarcza energii sąsiednim cząsteczkom... a jak to sie ma na przykład z nitrogliceryną?? myślę, że pytanie niełatwe, ale może ktoś wie , pozdro

[Triazine]

No, nitrogliceryna jest z reguły jednorodna ( czyli nie jest mieszaniną ). Chyba należałoby porównać model jej cząsteczki np. z cząsteczką nitroglikolu. Od razu widać że łańcuch węgla nie jest liniowy ale skrajne atomy są ułożone pod pewnym kątem. Do tego dochodzi położenie grup -NO2 w przestrzeni. Gęstość prawie 1.6g/cm3, prawdopodobnie przy jej zwiększeniu (tarcie nacisk, udar itp. ) grupy -NO2 będą wzajemnie wywierać na siebie wpływ i zaczną się odrywać od cząsteczki. A to już wystarczy aby zapoczątkować reakcję.
Nitroglikol ma łańcuch złożony z dwóch atomów węgla jego cząsteczka, chcą nie chcąc jest bardziej "liniowa". Chodziło mi również o wzajemne odpychajace oddziaływanie na siebie grup nitrowych, tylko nie bardzo wiem jak to podpiąc...


Wiem że to dalece sie ma do rzeczywistości, więc proszę bardziej obeznanych o "ulgowe " potraktowanie tej tezy i autora...

Co do innych np mieszaniny na główkach zapałek, czy chloranów z P4 (białym) wyjaśnia się to jako przejście czerwonego fosforu w biały i zapłon pod wpływem tarcia. No i jeszcze porównać "ciepła tworzenia" w odpowiednich mieszankach, jeżeli są dodatnie, produkt będzie potencjalnie wrażliwy...

[kastor]

hehe, widzę kolega chemik
1. Wiadomo, że nitrogliceryna nie jest mieszaniną .
2. Twoja teoria brzmi całkiem, całkiem , tylko nie wiem o co chodzi z tą liniowością, jest jakaś zależność mówiąca o tym, że wygięte łańcuchy (ew. rozgałęzione) są bardziej wybuchowe? Nie wiem, czy można tak to porównywać, ale wiadome jest, że np. paliwa bardziej rozgałęzione spalają się łagodniej, podczas gdy taki n-heptan stukocze w silniku.
3. Z fosforem mogę się zgodzić pod warunkiem, że rzeczywiście podczas tarcia czerwony przechodzi w biały [jak wiadomo ten zapala się już w ok. 50*C].
4. Zastanawiałbym się nad ciepłami tworzenia, bo wydaje mi się, że stabilność danej mieszanki zależy raczej od energii aktywacji danej reakcji. O ile pamiętam to entalpia tworzenia nadchloranu potasu jest nieco dodatnia, a mimo to jest o niebo trwalszy niż chloran. Fajnie jakby ktoś miał wartość entalpii jakiejś reakcji z chloranem i nadchloranem, to można by porównać ich ciepła tworzenia. W książkach tego nie mam, więc może ktoś podzieli, albo poszukam później na necie , pozdro

[Triazine]

A dziękuję, może i zdolny ale amator, tyle że nie z brainiaca

2. No ogólnie rzecz biorąc, pomyślałem o naprężeniach w cząsteczce. Taki EGDN, dwa atomy węgla, wiązanie pojedyńcze C-C, a więc atomy mogą się dowolnie obracać, razem z przyłączonymi do nich grupami nitrowymi (wiem, CH2-O-NO2). Grupy -NO2 się odpychają i osiągają stabilną pozycję w cząsteczce. PETN podobna sytuacja, wprawdzie mamy 4 ale wszystkie są ułożone symetrycznie więc większych naprężeń nie ma. No a nitrogliceryna?? Z modelu cząsteczki wynika że leżą po jednej stronie łańcucha węglowego. A więc naprężenia są i to spore, grupy -NO2 muszą się dość silnie odpychać (czyli dążą do "połamania" cząsteczki).
Czy da się to jakoś udowodnić??
Myślę że tak, mieszanina nitrująca 99/98% (z bezwodnego HNO3) jest silniejsza od tej 65/98% (ze stęż HNO3). Do tych dwóch pierwszych związków można z dobrymi wynikami stosować mniej stężoną, do nitrogliceryny trzeba z kwasów bezwodnych (inaczej powstanie diazotan, nie triazotan gliceryny).
Wniosek, zestryfikowanie środkowej grupy -OH wymaga "mocniejszych" środków.
Z tą liniowością to mi sie zaczęło mieszać z węglowodorami i ich temperaturami wrzenia topnienia itp. Pomyłka zwykła.



3. No, to by miało sens w czasie tarcia zapałka może w jakimś punkcie osiągnąć wysoką temperaturę.